Còn gọi là Lê Quang Bôn (vì chữ Bí cũng đọc là Bôn, nên có sách chép là Lê Quang Bôn). Ông là  văn thần nhà Mạc, tự Thuần Phu, hiệu Hối Trai, con của Trạng Nguyên Lê Nại, cháu Lê Đỉnh, cháu ngoại Võ Quỳnh, quê làng Mộ Trạch, huyện Đường An (nay là thôn Mộ Trạch, xã Tân Hồng, huyện Bình Giang, tỉnh Hải Dương).

Năm 23 tuổi, ông đỗ Nhị giáp tiến sĩ xuất thân (Hoàng Giáp), khoa Bính Tuất, niên hiệu Thống Nguyên 5 (1526), đời Lê Cung Hoàng. Nhưng năm sau (1927), Mạc Đăng Dung đảo chính, ông thành bề tôi nhà Mạc, làm Tả thị lang bộ Hộ.

Năm Mậu Thân 1548, ông đi sứ nhà Minh, bị vua Minh giữ lại không cho về. Suốt 18 năm bị đày đoạ ở Trung Quốc, ông vẫn giữ tiết tháo, không quy luỵ, khiến đám quan lại nhà Minh phải cảm phục, vì thế ông được về nước. Năm Bính Dần 1556, ông về đến nước nhà, tóc đã bạc phơ (62 tuổi) khiến cả triều đình đều cảm động. Mạc Mậu Hợp phong ông làm Thượng thư bộ Hộ, tước Mộ xuyên Hầu. Sau khi mất được truy tặng Thiếu bảo, tước Tô Quận công. Ông là tác giả sách “Tư hương vận lục”, trong đó có nhiều thơ vịnh sử về các nhân vật trong thân tộc như Lê Cảnh Tuân, Lê Nại…